Beyrut partlayışı Qarabağa sıçraya bilərmi?
Beyrut şəhərində baş verən partlayışdan sonra Livan hökuməti ilə rəsmi İrəvanın zərər çəkmiş ermənilərin Qarabağa köçürülməsi ilə bağlı danışıqlara başlamasına dair yayılan xəbərlər rəsmi deyil. Lakin Livan bu məsələdə maraqlı olmasa da, Ermənistan bu yöndə təklif irəli sürə bilər.
Bu sözləri Axar.az-a açıqlamasında Qlobal və Regional Təhlükəsizlik Problemləri Mərkəzinin rəhbəri, politoloq Qabil Hüseynli Livanın paytaxtı Beyrut şəhərində baş verən dəhşətli partlayışdan sonra Livandan ermənilərin Qarabağ və ətraf rayonlara köçürülməsi ilə bağlı səslənən iddiaları şərh edərkən deyib.
Politoloq bildirib ki, bu gün Livanda 200 mindən çox erməni yaşayır:
“Ermənilər dünyanın bir çox ölkəsində yaşasa da, Livan onlar üçün çox önəmlidir. Çünki bu ölkə, xüsusilə də Beyrut limanı ermənilərin dünyaya açılan qapısı hesab edilir. Ermənilərin Livana gəlişi 19-cu əsrin sonlarına təsadüf edir. Bu ermənilər Osmanlı sultanı II Əbdülhəmidin dövründə mərkəzi hakimiyyətə vaxtaşırı üsyan etdikləri üçün Şərqi Anadoludan sürgün ediliblər. Sürgündən sonra ermənilər Yaxın Şərqin bir çox strateji nöqtəsini, eyni zamanda Livanın Beyrut limanını özləri üçün məskən seçiblər.
Dünyaca tanınan ASALA terror təşkilatının mərkəzi Beyrut şəhəridir. Təsadüfi deyil ki, Birinci Qarabağ müharibəsi vaxtı Livandan Dağlıq Qarabağa ASALA-nın çoxsaylı militan dəstələri köməyə gəlirdi”.
Politoloq bildirib ki, Beyrutda baş verən partlayışdan Ermənistan istifadə etməyə çalışacaq:
“Beyrutda partlayışdan ən çox zərər çəkənlər yerli ermənilərdir. Çünki bu ermənilərin bir çoxu liman ərazisində yaşayırdı və geniş biznes sahələri vardı. Partlayış zamanı evlərini, mülklərini itirən erməniləri rəsmi İrəvan sevə-sevə qarşılamağa hazırdır. Xüsusilə də bu ermənilər ilk növbədə işğal altındakı Dağlıq Qarabağa yerləşdirilə bilər. Məqsəd isə Dağlıq Qarabağda ermənilərin sayını artırmaqdır. Bildiyiniz kimi, orda hazırda 50-60 min erməni qalıb”.
Politoloqun sözlərinə görə, Livan ermənilərinin Dağlıq Qarabağa yerləşməsi ümumilikdə o qədər də asan məsələ deyil:
“Burda bir neçə səbəb var. Birincisi, Azərbaycanın müqaviməti, ikincisi, Dağlıq Qarabağın və ümumiyyətlə Ermənistanın iqtisadi baxımdan regional layihələrdən kənarda qalması, investisiya üçün əlverişsiz olmasıdır. Təsadüfü deyil ki, Ermənistanın özünə investisiya yatırılmır. Digər ən önəmli məsələ Ermənistanın okeanlara çıxışının olmamasıdır. Livan erməniləri liman şəhərində yaşayırlar və böyük ticari əlaqələri də bunun üzərindən qurublar. Onlar Ermənistanda ərik əkib, Rusiyada satmağa və yaxud turizmin çökdüyü bir vaxtda Dağlıq Qarabağ ermənilərinin yeganə ümid yeri olan turizmə sərmayə qoya bilməzlər. Nəzərə alsaq ki, Qarabağa turist cəlbi də mümkün deyil və Azərbaycan bu cəhdləri ciddi şəkildə bloklayır, onda Livan ermənilərinin Dağlıq Qarabağda yerləşməsi çətin görünür.
Amma bütün hallarda Azərbaycanın bu prosesi diqqətdə saxlaması vacibdir”.